Otto Vervoorn over zijn stage op Gracefarm

Otto Vervoorn (26) studeert in Wageningen en loopt momenteel stage op Gracefarm in Malawi. Hij richt zich op het verbeteren van de macadamia-teelt en het toepassen van agroforestry. We spraken hem over zijn ervaringen en uitdagingen.

Hoe ben je bij Gracefarm terechtgekomen?
“Ik ben altijd geïnteresseerd geweest in landbouw en natuur. In 2023 en 2024 ben ik via Stichting Timotheos al in Malawi geweest, dus ik was al redelijk bekend met het land. Via via hoorde ik dat Gracefarm iemand zocht, en toen ik dat hoorde dacht ik: dit past wel bij mij. Vanaf mijn vijftiende heb ik als bijbaantje op de markt gestaan met noten en zuidvruchten. Ik wilde in eerste instantie als stage naar Australië om daar meer over macadamia’s te leren. Maar toen ik over Gracefarm hoorde, wist ik: hier kan ik een nuttige stageopdracht doen.”

Wat houdt je stage precies in?
“Ik ben bezig met een dubbele master; Sustainable Business and Innovation en Resilient Farming and Food Systems. Als stageopdracht werk ik aan het in kaart brengen en verbeteren van het huidige proces rondom de macadamia-oogst. We kijken bijvoorbeeld hoe we de verwerking efficiënter kunnen maken. Daarnaast focus ik me op het implementeren van de principes van agroforestry: hoe kunnen we bomen en gewassen combineren om de bodem gezond te houden en zonder kunstmest te werken? We zijn gestopt met chemische meststoffen en pesticiden, omdat die het bodemleven aantasten. We willen graag de natuur haar werk laten doen en terug naar hoe God het geschapen heeft. Tijdens de eerste weken van mijn stage ben ik gestart met het aanleggen van een proefveldje waarbij we gaan experimenteren met het combineren van verschillende bomen en gewassen.

Hoe bevalt het leven op de farm?
“Het is heel anders dan in Nederland. Voor iemand die ervan houdt om met z’n vrienden een biertje te drinken op een terras, is het best even omschakelen. De farm ligt afgelegen, voor sommige boodschappen moet ik een uur rijden. Natuurlijk mis ik mijn familie en vrienden in Nederland. Zeker toen laatst mijn nichtje geboren werd. Maar tegelijk is Malawi een heel sociaal land: je bent nooit echt alleen. Ook praktisch gezien: als ik op het veld loop zijn er vaak mensen aan het werk, ‘s nachts zitten er wachtmannen naast je huis. Ik geniet van elke dag, het leven is hier vol verrassingen. Laatst reden we door de bergen naar Mangochi en zagen we ineens een enorme aap als een koning op zijn troon naast een vangrail zitten. Hoeveel haast we eigenlijk ook hadden, mijn collega Lyson (farm manager) keerde hiervoor direct de auto om. Het was echt een schitterend gezicht. Zo’n moment maakt je dag.”

Wat zijn de grootste uitdagingen?
“Alles kost hier meer tijd. Ik loop hier bijna dagelijks tegen de grenzen van mijn geduld aan”, lacht Otto. “In Nederland ga je naar één winkel en koop je alles, hier moet je naar veel verschillende winkels. De stroom valt vaak uit, ik ben vaak bezig met het resetten van het internet. Ook is het even wennen om samen te werken met de lokale medewerkers. Ze hebben een enorme werklust, maar nieuwe ideeën, zoals agroforestry, worden niet meteen omarmd. Die gekke Nederlander plant bomen op 1,5 meter afstand van elkaar, dat is toch nooit genoeg ruimte? Wel dus, dat is nou agroforestry. Als je een macadamiaboom plant duurt het tien jaar voordat het echt een grote boom is, maar een papajaboom is na 5-6 jaar al zo groot dat het kan worden omgehakt. Op die manier kun je dus veel bomen planten op een kleine oppervlakte. Ik hoop de mensen hier enthousiast te maken, doordat ze ook de resultaten gaan zien van deze manier van werken.”

Hoe ziet een gemiddelde dag er voor jou uit?
“Ik sta om 6.00 uur op, eet wat, en om 7.00 uur beginnen de werknemers. De laatste weken ga ik veel met ze het veld in om te zien hoe de oogst verloopt en waar mensen tegenaan lopen. Daar kom je ook onverwachte dingen tegen: laatst schreeuwde een vrouw ineens, omdat er een slang in de boom zat. Dat maak ik in mijn kantoortje natuurlijk niet mee. Het is mooi dat ik het veld in kan gaan en zo ook praktische belemmeringen kan zien. Rond 10.00 uur loop ik terug en maak ik een praatje met de timmermannen die met hout bezig zijn in de schuren om de drogingscapaciteit uit te breiden. Daarna volgt een lunchpauze, vaak nog een overleg met Lyson, en vaak gebeurt er zoveel dat ik de hele dag bezig ben. ’s Avonds rond 20.30 uur ben ik klaar met eten en dan duik ik meestal op tijd weer mijn bed in.”

Wat hoop je te bereiken?
“Ik zou blij zijn als er een concreet plan ligt welke bomen we kunnen planten om de macadamiabomen te beschermen en te voeden. Op een testveld hebben we al verschillende bomen geplant en je ziet nu al resultaat: de grond is zachter en gezonder. Uiteindelijk hoop ik dat Gracefarm een voorbeeld wordt van duurzame landbouw, waarbij de natuur haar werk kan doen zoals God het bedoeld heeft.
Als ik over een paar jaar terugkom op Gracefarm, hoop ik een prachtige, groene omgeving te zien. Rijen frisgroene bomen, met daartussen verschillende gewassen en kruiden die bijdragen aan een gezonde bodem. Bijenkorven hangen in de bomen, niet alleen voor de bestuiving van de macadamiabloemen, maar ook om honing te produceren. Misschien lopen er dan ook koeien rond voor natuurlijke bemesting en scharrelen er kippen over het erf. Daarnaast zie ik een stevige, goed uitgeruste schuur voor me, met een dehusker – een machine die het handmatig ‘schillen’ van de macadamianoten overbodig maakt. Een moderne farm, gebouwd op eeuwenoude, natuurlijke principes. Dat is mijn droom voor Gracefarm.”

Wat is er nodig om dit verder te realiseren?
“Dit klinkt natuurlijk heel mooi om naartoe te werken. Het gaat ongetwijfeld niet zonder slag of stoot. Maar het is – met gebed en steun – zeker mogelijk! Stichting Raise is een heel mooie stichting met betrokken, enthousiaste mensen. Het is mooi om te zien dat we niet alleen voedsel verbouwen voor het lichaam, maar ook geestelijk voedsel brengen. We hebben hier op vrijdag Bijbelstudie met de medewerkers, en dat is heel waardevol. Er wordt geweldig werk gedaan en er ligt nog een mooie toekomst voor ons. Als we het hele proces goed op orde hebben, bouwen we aan een duurzame toekomst voor Gracefarm. Ik geloof dat als we de principes van de natuur volgen, zoals God het geschapen heeft, er zegen op zal rusten. En ik hoop dat we zo een Gracefarm voor onze medewerkers mogen zijn, en dat zij aan de natuur mogen zien dat God voor ons zorgt.”